zdrowie w podróży

Biegunka podróżnych i zatrucia pokarmowe

 Spożywanie nieznanych potraw w innych krajach to niewątpliwa przyjemność. To co jemy i pijemy w czasie urlopu, może jednak stać się przyczyną biegunki, która odbierze nam chęci do wszystkiego. Jej powodem jest zwykle zanieczyszczenie wody i pożywienia bakteriami Escherichia coli lub innymi, ale mówi się również o chorobotwórczym działaniu wirusów i pierwotniaków.
Każdego roku cierpi na biegunkę podróżnych miliony turystów na świecie i tak jak rożne są nasze systemy immunologiczne, tak różne będą reakcje organizmów różnych osób na tę samą wodę czy pokarm.

Aby biegunka podróżnych nie stała się głównym punktem programu waszej wycieczki radzimy:
* unikać potraw trzymanych długo w wątpliwych warunkach, bez chłodzenia
* jeść zawsze świeżo przygotowane, gorące posiłki
* zwracać uwagę na czystość naczyń, na których podawany jest posiłek
* unikać pożywienia, które nie było poddane obróbce termicznej - tj. potraw surowych, sałatek, nieobranych owoców itp.
* myć ręce przed przygotowywaniem posiłku i przed jedzeniem. Jeśli to niemożliwe, np. w trakcie jazdy, owiń kanapkę serwetką i nie dotykaj jej brudnymi rękami.
*unikaj lodu dodawanego do napojów, lód często przygotowywany jest z wody o wątpliwej jakości
* nie spożywać posiłków przyrządzanych "na ulicy"
* pić tylko gorące płyny lub napoje w fabrycznie zamkniętych butelkach albo przegotowaną wodę
* nie jeść niedogotowanych jajek, mięsa i owoców morza, unikać niepasteryzowanego mleka i produktów z niego przyrządzanych
* używać czystej wody, najlepiej butelkowanej także do mycia zębów

Kiedy biegunka cię już dopadnie:
- pij dużo, bowiem biegunka powoduje odwodnienie organizmu, najważniejsze jest zatem uzupełnienie utraconych płynów
- miej w wakacyjnej apteczce środki przeciwbiegunkowe (węgiel, smecta itp. )
Jeśli wyjeżdżasz do kraju, gdzie ryzyko zachorowania jest bardzo duże przed wyjazdem skonsultuj się z lekarzem aby przepisał ci odpowiednie lekarstwo


Choroba lokomocyjna

 Choroba lokomocyjna Jest to stan objawiający się nudnościami, wymiotami i zawrotami głowy, pojawiający się podczas podróży i to niezależnie od środka transportu (samochód, samolot, statek). Na tę przypadłość cierpi co piąty człowiek na świecie a najczęściej dotyka dzieci i osoby starsze.
Przyczyną choroby lokomocyjnej jest brak zgodności bodźców odbieranych przez mózg. Z jednej strony oczy sygnalizują ruch w związku z ciągłymi zmianami krajobrazu, z drugiej strony błędnik (narząd równowagi), nie rejestruje żadnych zmian położenia ciała, reaguje natomiast na gwałtowne przyspieszenia, hamowanie, kiwanie itd. W takiej sytuacji mózg uruchamia reakcje obronne, których efektem jest choroba lokomocyjna. Ważny jest także czynnik psychologiczny, niektórzy nie skarżą się na dolegliwości, jeśli podczas podróży mają czymś zajętą uwagę. Natomiast brak świeżego powietrza, silne zapachy, zmęczenie potęgują objawy choroby lokomocyjnej.

Objawy
Choroba lokomocyjna objawia się początkowo zmęczeniem, uczuciem niewygody i brakiem apetytu. Następnie pojawiają się zawroty i bóle głowy, nudności, ślinotok lub suchość w ustach, nadmierne pocenie się i wreszcie wymioty. Choroba zwykle ustępuje wkrótce po zakończeniu podróży i nie daje powikłań. Jednak, jeśli wymioty utrzymują się dłużej może dojść do odwodnienia, szczególnie u małych dzieci, które równocześnie odmawiają przyjmowania płynów. W ciężkich przypadkach może dojść do wycieńczenia, oszołomienia i zobojętnienia.

Leczenie
Skutecznym lekiem w chorobie lokomocyjnej jest Aviomarin, należy zażyć 1 - 2 tabletki na pół godziny przed podróżą. Należy pamiętać, że można go podawać dzieciom po 5-ym roku życia (0,5 - 1 tabletki na pół godziny przed podróżą). Efektem ubocznym przyjmowania leku jest senność i podwyższenie ciśnienia, dlatego nie mogą go przyjmować małe dzieci, kobiety ciężarne i kierowcy..


Szczepienia

 Szczepienie ochronne jest jednym z podstawowych sposobów zapobiegania chorobom zakaźnym w podróży. Są one bezpieczne a zarazem skuteczne, wykorzystując naturalne zdolności obronne organizmu.
Ze uwagi na czas potrzebny na przeprowadzenie cyklu niektórych szczepień przed wyjazdem, najlepiej skorzystać z konsultacji w poradni lub w punkcie szczepień co najmniej 6-8 tygodni przed wyjazdem. W przypadku dysponowania krótszym okresem czasu przed podróżą, warto umówić się z lekarzem i dowiedzieć się o możliwości zastosowania przyśpieszonych cyklów szczepień.

Szczepienia zalecane
Oferowane szczepionki pozwalają na uodpornienie przeciwko licznym chorobom, aczkolwiek dobór szczepień przed wyjazdem powinien być przeprowadzany w oparciu o trasę i charakter planowanej podróży. Jeśli planujemy przebywać np. tylko na plaży, to nie będą nam potrzebne szczepienia, które powinniśmy mieć planując długi wyjazd w tereny wiejskie.
Choroby, przed którymi chronią szczepienia:
Wirusowe zapalenie wątroby typu A
Wirusowe zapalenie wątroby typu B
Tężec i błonica
Dur brzuszny
Choroba Heinego-Medina (zakażenie wirusem polio)
Japońskie zapalenie mózgu
Żółta gorączka (w rejonach zagrożonych, w których nie wprowadzono obowiązku szczepienia przeciwko tej chorobie)

Jedynym obowiązkowym szczepieniem wymaganym przez Światową Organizację Zdrowia jest szczepienie przeciwko żółtej febrze które występuje w części krajów Afryki i Ameryki Południowej. Stało się ono warunkiem pozwolenia na wjazd do miejsc, gdzie zagrożone żółtą gorączką jest wysokie.

Niektóre punkty szczepień:

- Portowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Gdańsku, ul. Zamknięta 31, tel. (0 58) 343 09 48
- Portowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Gdyni, ul. Chrzanowska 8, tel. (0 58) 620 81 15,
- Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie, ul. Prądnicka 76, pok. 15, tel. (0 12) 25 49 448
- Portowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Szczecinie, ul. Energetyków 2, tel. (0 91) 462 43 18
- Portowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Świnoujściu, ul. Wybrzeże Władysława IV, tel. (0 91) 321 27 25
- Instytut Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni, ul. Powstania Styczniowego 9B, tel. (0 58) 699 86 82
- Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Warszawie, ul. Żelazna 79, tel. (0 22) 620 35 28
- Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Katowicach, ul. Raciborska 39, tel (0 32) 251 52 11

Więcej na temat szczepień...
Tabela szczepień


Malaria

 Malria jest to ostra lub przewlekła, tropikalna choroba pasożytnicza, której różne postacie wywoływane są przez jeden lub więcej z czterech gatunków jednokomórkowego pierwotniaka z rodzaju Plasmodium rotium
Jest to najczęstsza na świecie choroba zakaźna, na którą co roku zachorowuje ponad 220 mln osób, a umiera 1-3 mln. Zachorowania poza terenami tropikalnymi i subtropikalnymi endemicznego występowania tej choroby spotykane są u osób powracających z tych regionów, a także sporadycznie w pobliżu lotnisk i portów, gdzie zostają zawleczone komary z rodzaju Anopheles.
Do zakażenia dochodzi, kiedy żywiące się krwią ludzką zakażone samice komarów z rodzaju Anopheles wraz ze śliną do organizmu człowieka wprowadzają sporozoity zarodźca. Do zakażenia może dochodzić także przez transfuzje krwi, zakażone igły i strzykawki oraz z matki na dziecko przez łożysko. Gametocyty od osoby chorującej na malarię dostają się do organizmu samicy komara, gdzie w ciągu 8–35 dni przechodzą cykl rozwojowy, w przebiegu którego powstają sporozoity. Przy ukąszeniu komara sporozoity dostają się do krwi osoby zdrowej.
Więcej o Malarii

Żółta febra

 Żółta febra nazywana również żółtą gorączką, jest chorobą bardzo często występującą w krajach Ameryki Południowej i Środkowej oraz w Afryce. Rocznie na świecie umiera na nią około 30 tysięcy ludzi.
Choroba wywołuje dreszcze, bóle mięśni, bóle głowy, utratę apetytu oraz nudności i wymioty. Objawy pojawiają się od trzech do sześciu dni od zarażenia. Większość osób po 2-4 dniach zaczyna czuć się lepiej. Oznacza to, że układ odpornościowy niszczy wirusa ale około 15% zarażonych, przechodzi w fazę toksyczną (uszkodzenie wątroby i nerek), która może zakończyć się śmiercią.
Nazwa żółta gorączka powstała z uwagi na żółtaczkę która jest objawem uszkodzenia wątroby i pojawia się wraz z wysoką temperaturą u osoby zarażonej wirusem. Żółta gorączka przenoszona jest przez komary. Najlepszą profilaktyką w tym wypadku jest szczepienie ochronne, które trzeba wykonać minimum 10 dni przed wyjazdem.


Polio (choroba Heinego - Medina)

Choroba kiedyś popularna na naszym kontynencie, ale dzięki szczepieniom praktycznie zapomniana. W krajach strefy międzyzwrotnikowej szczepienia niestety nie są tak powszechne dlatego choroba ta wciąż występuje.
Chorobę wywołuję wirus polio. Atakuje on rdzeń kręgowy, gdzie znajdują się komórki nerwowe odpowiedzialne za ruchy naszego ciała. Ich zniszczenie sprawia, że osoba dotknięta polio może ulec porażeniu (częściowemu lub całkowitemu), czego wynikiem jest trwałe kalectwo.


Żółtaczka

 Żóltaczka to potencjalnie śmiertelna choroba. Aby się na nią uodpornić potrzebujemy minimum dwie szczepionki przyjęte w miesięcznym odstępie czasu. Więcej o tej chorobię oraz o punktach szcepień dowiesz się ze strony www.zoltytydzien.pl


Dur brzuszny

 Dur brzuszny jest chorobą zakaźną wywoływaną przez pałeczkę duru brzusznego.
Jest rzadko spotykaną chorobą w Europie Środkowej. Stosunkowo duże jest niebezpieczeństwo zachorowania w Afryce Północnej i Środkowej jak również w Azji Południowo-Wschodniej i na Dalekim Wschodzie. W sprzyjających warunkach, może rozprzestrzeniać się w postaci epidemii.
Durem można zarazić się przez zakażoną wodę, zakażone produkty spożywcze takie jak lody, sałatki, mięso, a zwłaszcza mleko, które jest bardzo korzystnym środowiskiem dla rozwoju bakterii. Przez owady a zwłaszcza muchy, oraz bezpośredni kontakt z chorym lub nosicielem (przy nieprzestrzeganiu zasad higieny Pałeczki duru brzusznego po wniknięciu do przewodu pokarmowego umiejscawiają się w jelicie cienkim i dostają się do układu limfatycznego, gdzie się mnożą. Okres wylęgania choroby to około 2 tygodnie.

Zapobieganie
Dokładne mycie owoców i warzyw przed spożyciem, mycie rąk przed jedzeniem, picie tylko czystej wody (gotowanej lub butelkowanej), szczepienie.